Brainstormen in 4 stappen

We horen het tegenwoordig steeds vaker voorbij komen: ‘brainstormen’. Maar wat is dit nu eigenlijk precies? Brainstormen is een gestructureerde manier van ideeën bedenken met als doel bepaalde problemen op te lossen. Dit is extra effectief wanneer dit in groepen gedaan wordt, want de interactie tussen personen zorgt voor inzichten waar iemand alléén waarschijnlijk niet op gekomen was. Als je gaat brainstormen is het belangrijk dat je één persoon aanstelt die de leiding neemt over de sessie, een ‘facilitator’. Deze persoon zorgt ervoor dat alles soepel verloopt en bemoeit zich niet met het bedenken van de ideeën

Brainstormen zorgt voor creatieve oplossingen voor vraagstukken. De bedoeling van zo’n brainstorm is dat de deelnemers zich vrij voelen om ‘out of the box’ te denken en alle ideeën die naar boven komen, op tafel te gooien. Het gaat daarom bij brainstormen niet altijd om kwaliteit maar ook om kwantiteit. Ideeën die op het eerste gezicht niet op een geschikte oplossing lijken, kunnen aangevuld worden met anderen ideeën of van andere kanten belicht worden, zodat dit wellicht later wel het geval is. Brainstormen kan ingedeeld worden in 4 stappen:

Stap 1: Het probleem

Zorg ervoor dat het probleem waarover gebrainstormd gaat worden helder geformuleerd is. Kijk hier kritisch naar, formuleer het probleem op verschillende manieren en kies de omschrijving uit waar het probleem compleet wordt omschreven. Zorg er daarbij ook voor dat het probleem helder wordt overgebracht op de deelnemers van de brainstorm. Het is belangrijk dat zij begrijpen waarover ze gaan brainstormen en dat de ideeën gericht zijn op het probleem. Als dit duidelijk is, kan de creatieve mind aangezet worden!

Stap 2: Divergeren

Tijdens deze fase worden er zo veel mogelijk ideeën bedacht. Er kunnen verschillende technieken gebruikt worden om deze fase te doorlopen. Deze zorgen ervoor dat het probleem van verschillende kanten belicht wordt. Verder is het ook leuk als er ideeën worden bedacht die niet meteen voor de hand liggen. Soms lijken deze op het eerste gezicht onbruikbaar, maar later kunnen deze toch voor waardevolle inzichten zorgen. Wat hierbij dus ook erg belangrijk is, is dat er geen oordeel wordt gegeven over de ideeën. Alles mag en alles kan, de selectie vindt pas later plaats. Op deze manier komen de leukste ideeën op tafel. Er kan een tijdslimiet gesteld worden per techniek of een limiet van ideeën om door te gaan naar de volgende fase.

Mindmappen is een voorbeeld van een divergerende brainstormtechniek. Hierbij wordt de probleemstelling midden op een groot papier geschreven of getekend en worden daarna alle associaties hiermee om het probleem heen geschreven of getekend met dunne en dikke lijnen om structuur aan te geven. Verschillende kleuren zorgen ook voor structuur en overzicht van de mindmap.

Stap 3: Convergeren

Na deze fase begint de oplossing écht ergens op te lijken! Nadat er heel veel ideeën bedacht zijn, is de volgende stap het clusteren hiervan. Het doel hiervan is structuur en overzicht aan te brengen in de chaos. Het handigst hiervoor is om de ideeën te toetsen aan de hand van een aantal criteria. Een voorbeeld hiervan is de Creadox. Dit is een matrix waarbij de ideeën op post it’s geschreven worden, waarna ze in de matrix geplakt kunnen worden, aan de hand van de criteria ‘originaliteit’ en ‘uitvoerbaarheid’. De ideeën die het hoogst scoren op beide criteria kunnen verder worden uitgewerkt, bijvoorbeeld op een ‘ideeformulier’. Hierbij is het ook handig om een aantal kenmerken te kiezen om op te schrijven over het idee, zoals kerngedachte, sterke en zwakke punten en kosten. Op deze manier kunnen de ideeën getoetst worden en het meest kansrijke idee kan worden gekozen.

Stap 4: Realiseren

Wanneer het meest kansrijke idee bekend is, kan dit worden uitgewerkt en kan er een plan geschreven worden om de oplossing te implementeren in het bedrijf. Succes!

Zie jij het al zitten om te brainstormen in je bedrijf?